Kijkje in de keuken

We staan buiten het hek van de bouwplaats te wachten op het boren voor de eerste paal. Het is mooi weer en ik kijk in de richting van de windturbines bij De Groote Lucht. Een gedachte komt op aan statige dames die rustig en beheerst hun armen rondzwaaien. Niet direct een associatie met snelheid. Daarvoor denk je eerder aan Max Verstappen op het circuit van Zandvoort. Dan praat je al gauw over gemiddelde snelheden van wel 240 km per uur. Ik begrijp dat de topsnelheid in de Formule 1 rond de 370 km per uur ligt. Zoef!

Schijn bedriegt. Marco Spaans, onze projectleider van het Oeverbos project, vertelt dat de maximale tipsnelheid van de windturbines ook maar liefst 370 km per uur zal zijn, precies hetzelfde als die van Formule 1-auto’s. Op een gewone dag zonder bijzonderheden zal de tipsnelheid van de rotorbladen vaak rond de 200 km per uur liggen.

Dan begrijp je ook ineens beter waarom windturbines geluid produceren. Bij dergelijke snelheden zijn maar kleine oneffenheden nodig en het geluid neemt toe. Marco legt uit dat de rotorbladen regelmatig met een drone geïnspecteerd zullen worden op beschadigingen. Dat kunnen bijvoorbeeld haarscheurtjes zijn. De rotorbladen worden dan bijgewerkt om te voorkomen dat de geluidsoverlast gaat toenemen.

Zoals de windturbines in het landschap staan onderschat je gemakkelijk hoe groot en zwaar ze zijn en welke enorme krachten eraan trekken. Daarom is de fundering ook zo gigantisch. Voor elk van onze turbines gaan eerst 24 palen van gewapend beton de grond in. Of liever gezegd, er worden gaten geboord en dan worden die palen in de grond gemaakt. Als ze uitgehard zijn wordt van de bovenste meter het beton rond de wapening weggehaald en aan de stompen wordt een gigantische schijf, ook weer van gewapend beton, gemaakt. Die schijf heeft een doorsnee van zo’n 20 meter. Aan de buitenkant is hij 2 meter dik en in het midden 3 meter. Midden-op komt een plateau en daar wordt de windturbine op geplaatst. Het is de bedoeling dat het beton voor de zomervakantie wordt gestort. Dan kan het tijdens de vakantie uitharden, dat gaat wel een paar weken duren.

Als je die enorme betonschijf wilt zien moet je de komende maanden gaan kijken. Uiteindelijk komen ze onder de grond te zitten en kan er beplanting op groeien. Voor de geïnteresseerde zal het leuk zijn deze zomer af en toe een fietstochtje langs het water te maken. Ik ga dat zeker doen, er zal vast regelmatig iets te zien zijn. En tegen eind augustus komen de turbineonderdelen; dan begint de volgende fase van de bouw.  

Marianne Rots

De bouw is begonnen, de windmolens komen eraan

De bouw van de windmolens aan ’t Scheur is begonnen. Onder grote belangstelling markeerde voorzitter van het Vlaardings Energie Collectief (VEC) Ton van der Steen dat de eerste palen de grond in gaan.

De eerste stappen op weg naar schone energie in Vlaardingen zijn gezet door de gemeente. Ze heeft in een vroeg stadium ambities geformuleerd en een stimulerende rol gespeeld bij het ontstaan van het VEC. De gemeenteraad stelde de meest geschikte locaties voor windmolens vast en zorgde dat ze door een burgerinitiatief gerealiseerd zouden worden. VEC zocht een partner met ervaring in windmolens en koos voor De Windvogel, ook een coöperatie.

Zes jaar is het bestuur van het VEC al bezig. Dat klinkt als heel lang, maar eigenlijk valt het mee. Andere coöperaties zijn al 8 of 10 jaar aan het werk terwijl er nog geen spa de grond in is gegaan.  Het VEC en De Windvogel mogen nu hopen dat de molens binnen een half jaar gaan proefdraaien. Als alles volgens plan verloopt start de exploitatie begin 2024. Dan gaan deze twee windmolens samen ruim 18.000 MWh stroom leveren, genoeg voor circa 7.000 huishoudens in Vlaardingen.

De bouw van de windmolens is geen eenvoudige klus. De onderdelen worden in augustus aangevoerd. De rotorbladen zijn bijna 60 meter lang en dan is de Marathonweg soms ook nog afgesloten. Heien mag niet in dit gebied; dat zou schade aan de nabijgelegen persleiding kunnen veroorzaken. Daarom worden er gaten geboord en ter plaatse palen van gewapend beton gemaakt voor de fundering. De meeste onderdelen worden op de locatie eerst aan elkaar gezet en dan komt de meest kritische operatie: de mast wordt overeind gezet. Vanaf het fietspad langs het Scheur kun je vlak bij de bouwplaats komen. Vandaar zal de bouw de komende maanden te volgen zijn.

Voorzitter van der Steen bedankte allen die de realisatie van de windmolens mede mogelijk maken. Hij onderstreepte het belang allemaal bij te dragen aan de energietransitie om klimaatverandering tegen te gaan. Hij sprak de wens uit hier niet te stoppen: “We moeten blijven innoveren, nieuwe samenwerkingen aangaan en ervoor zorgen dat duurzame energie steeds meer als vanzelfsprekend wordt gezien.”

Realisatie in het Oeverbos van twee Windmolens voor Oeverwind Vlaardingen

Initiatief van de coöperaties Vlaardings Energie Collectief en De Windvogel, verenigd in Oeverwind Vlaardingen BV. Samen produceren wij 18.000 megawattuur per jaar aan duurzame stroom.

Beste bezoeker van het Oeverbos,

Oeverwind Vlaardingen (een samenwerking van het Vlaardings EnergieCollectief en De Windvogel) start binnenkort met de aanleg van twee windmolens in het Oeverbos. Via deze brief willen we u informeren over de vorderingen.

Werkzaamheden

Voor u als bezoeker van het gebied is het natuurlijk belangrijk om te weten wanneer u iets gaat merken van de werkzaamheden. Op korte termijn beginnen we met het inrichten van het bouwterrein.
Hiervoor gaan we nu beplantingen weghalen. Dit start op 6 februari 2023 en zal ongeveer een week in beslag nemen.

In 2024, als de werkzaamheden gereed zijn, zorgt Staatsbosbeheer voor nieuwe beplanting, zowel bomen als struiken. Op onderstaande kaartjes is aangegeven welke delen van het Oeverbos aangepakt worden. De noodzakelijke afsluiting van de paden is ter plaatse al aangegeven.
Daarna zullen in maart de verdere voorbereidingen voor de bouw worden getroffen. Hierbij moet u denken aan het plaatsen van hekken, tijdelijk afsluiten van paden of wegen en het plaatsen van een ketenpark voor de aannemer. De planning hiervan wordt op de website van oeverwindvlaardingen.nl aangekondigd.

Planning komende periode
In het vroege voorjaar (maart / april) wordt gestart met de aanleg van de civiele werken zoals de toegangswegen en kraanopstelplaatsen. Een groot deel van deze civiele werken is tijdelijk van aard en bedoeld voor het transport van grote onderdelen en worden na afloop van de bouw weer worden verwijderd. Wat permanent achterblijft zijn de civiele werken die ook tijdens de exploitatie van het windpark noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld voor een onderhoudskraan.
In de loop van het jaar 2023 zal de uitvoering van de bouw steeds verder vorm krijgen:

– mei / juni: aanleg fundaties, elektriciteitskabels
– juli / aug / september: aanvoer onderdelen en bouw windturbines
– oktober / november: afrondende civiele werkzaamheden

Heeft u nog vragen?

Schroom niet om contact met ons op te nemen via E-mail : info@oeverwindvlaardingen.nl

Met vriendelijke groet,
Oeverwind Vlaardingen BV

A3 tbv Panelen31jan2023 Oeverbos-1

Extinction Rebellion en kunstmatige intelligentie

Het was uitgebreid in het nieuws de afgelopen weken. Extinction Rebellion maakt zich ernstig ongerust over het tempo waarmee we de CO2uitstoot terugdringen, zo hard nodig om de opwarming van de aarde binnen de perken te houden. Ze vragen er met klem aandacht voor dat de financiële steun voor fossiele brandstof nog steeds gigantisch groot is, o.a. door vrijstelling van belastingen. Daardoor is de motivatie van de olie- en gasindustrie en het energie-intensieve bedrijfsleven voor de energietransitie beduidend lager dan die zou zijn als zij evenveel belasting zouden betalen per eenheid energie als kleinverbruikers.

Extinction Rebellion kiest er bewust voor met hun actievorm de grenzen op te zoeken. Anders krijgen hun acties amper aandacht. Nu was die belangstelling er volop, maar helaas verschoof de discussie al snel naar de juridische kant. Was het terecht dat zes actievoerders al voor de demonstratie opgepakt werden omdat ze opgeroepen zouden hebben tot het plegen van een strafbaar feit, namelijk om te komen demonstreren op de A12? Of was dit uitholling van het recht op demonstratie? Dat is een serieuze discussie waard en het College van de Rechten van de Mens en Amnesty International maken zich ernstig zorgen dat het recht op demonstratie onder druk staat. En gaandeweg ging het steeds minder over de ‘subsidie’ voor de grootverbruikers van fossiele brandstof en dat die snel moet verminderen.

Maar er kwam steun uit onverwachte hoek. Wetenschappers van een Amerikaanse universiteit hebben met kunstmatige intelligentie (KI) gekeken naar de klimaatontwikkeling en waar we met de opwarming op af gaan. Ze hebben een groot aantal klimaatmodellen en recente temperatuurwaarnemingen uit de hele wereld verzameld en vervolgens de computer zelf met KI laten kijken of die er chocola van kan maken. Dat lukt, maar de resultaten zijn niet hoopgevend. Waar het VN-klimaatpanel stelt dat we nog kunnen voorkomen dat de aarde met 2 graden opwarmt door te zorgen dat de uitstoot van broeikasgas voor 2080 tot netto nul wordt teruggebracht, concludeert de KI dat we waarschijnlijk tegen 2050 die 2 graden grens al zullen passeren.

Kunstmatige intelligentie heeft geen emoties. Soms is dat een voordeel. Het is niet geneigd met een wenselijke conclusie te komen. Wetenschappers staan wel bloot aan dit soort verleiding. Voor mij rijst dan ook de vraag of het VN-klimaatpanel misschien toch terugschrikt om ons de meest waarschijnlijke uitkomst te tonen. Of misschien ziet de KI iets dat de wetenschappers gemist hebben. Als dat zo is, dan moeten we de energietransitie nog sneller uitvoeren. Dan heeft Extinction Rebellion groot gelijk dat ze ons wakker willen schudden en erop aandringen met de hoogste urgentie de CO2 uitstoot terug te dringen. Dus ook alle grootgebruikers van fossiele energie bij de les brengen. En als we toch bezig zijn, dan ook meteen de internationale lucht- en scheepvaart.

U vindt meer informatie over de studie van de universiteit van Stanford in Duurzaam Nieuws: https://www.duurzaamnieuws.nl/ai-klimaatvoorspelling-ziet-snellere-opwarming-voorbij-15-graad/

Marianne Rots
Vlaardings Energie Collectief

Moet ik mijn participatie opgeven aan de Belastingdienst?

Moet ik mijn participatie opgeven aan de Belastingdienst?
Participaties en Leningen worden gelijk behandeld door de fiscus in Box 3. Voor wat betreft zekerheid, aansprakelijkheid en bezitsvorm verandert er niets. Dus ook administratief en voor de fiscus zijn er geen wijzigingen. Een participatie is box 3 vermogen.
Noch de vrijstelling in box 3, noch de extra heffingskorting voor groenfondsen is hier van toepassing.

Nieuwe kans

Enige tijd geleden vertelden we u over de noodzaak om ruimte te maken voor onderhoudskranen voor de windturbines van Oeverwind. Je probeert zo weinig mogelijk groen te ruimen, maar helemaal voorkomen kun je het niet. Als je wandelaars ter plaatse informeert over de plannen dan hoor je wel eens een verzuchting dat het gebied erg achteruitgegaan is vergeleken met een jaar of 5 geleden. En dat valt niet te ontkennen. Vooral de gevolgen van de aanleg van de Blankenburgverbinding hakken erin.

Gelukkig zal na afronding van dat project flink geïnvesteerd worden om het Oeverbos weer aantrekkelijk te maken voor recreatie. En dat geldt ook voor de bouw van de windturbines van project Oeverwind. Het ruimen van het groen wordt tot een minimum beperkt en met de gerooide bomen en struiken wordt zo zorgvuldig mogelijk omgegaan.

Zo hebben we in maart en oktober, samen met de buren van boerderij ‘De Vergulde Hand’ aan de Maassluissedijk veertig struiken uit het Oeverbos uitgenomen en bij de boerderij herplant. Het gaat om aanplant uit 2019 van kornoelje, meidoorn, roos, krentenboom en beuk. Alle struiken hebben een plekje op de boerderij gekregen.

In de komende maanden wordt nog een dertigtal weer wat grotere jonge boompjes machinaal met kluit gerooid en direct herplant bij een zorginstelling in het Westland.
Met behulp van de Stichting Boombehoud Vlaardingen krijgen de bomen – die moeten wijken voor de turbinebouw van Oeverwind Vlaardingen – zoals Spaanse aak, tamme kastanje, abeel, berk, haagbeuk en walnoot een herkansing.

Na realisatie van de windmolens zal in 2024 hetzelfde oppervlak aan bos opnieuw aangeplant worden door Staatsbosbeheer.

 

Congestie op het stroomnet?

Congestie op het stroomnet?

Mijn hovenier vertelde dat hij geld toe kreeg toen hij op een zonnige dag zijn elektrische auto oplaadde. Hij heeft maar gauw ook de wasmachine en de vaatwasser aangezet. Ik word onrustig van zo’n verhaal. We hebben de boel nog lang niet op orde. Maar dit is nog een verhaal waar je vrolijk van kunt worden. Minder grappig vind ik het als zonnepanelen uitvallen omdat de zon fel schijnt. Hoe groot zijn die problemen eigenlijk? En wat is er nodig om ze aan te pakken? In Solar Magazine zag ik daar een artikel over waar ik u graag over vertel.

In 2021 hebben 19 van de 20 huiseigenaren met zonnepanelen volledig kunnen terugleveren. Slechts bij 5% van de consumenten met zonnepanelen trad een beperking op. Ook de omvang daarvan viel nogal mee. Bij de mensen bij wie zich dat voordeed was de gemiddelde duur van de overspanning 11 uur per jaar. Dat is minder dan 1% van het aantal zonuren. Het aantal mensen waarbij substantieel grotere problemen optreden is zeer beperkt. In 2021 kregen alle netbeheerders samen klachten binnen van 0,2% van de in totaal 1,5 miljoen mensen met zonnepanelen. In ernstige gevallen moet de netbeheerder snel aan de bak om de congestie op te lossen. De verwachting is wel dat naarmate het aantal mensen met zonnepanelen verder toeneemt meer mensen met een beperking te maken zullen krijgen.

De netbeheerders kunnen niet van tevoren voorspellen waar de beperkingen zich zullen gaan voordoen. Er zullen extra elektriciteitskabels gelegd moeten worden en extra transformatorhuisjes in de woonwijken geplaatst. Het kan zijn dat als de buurman zonnepanelen op zijn dak gaat leggen er bij mij beperking op de teruglevering van stroom ontstaat.

De netbeheerders weten natuurlijk al langer dat er beperkingen zullen optreden als gevolg van de energietransitie. Maar daarbij moet wel onderscheid gemaakt worden tussen de verschillende netten: met hoogspanning, middenspanning of laagspanning. Bij de teruglevering van stroom van zonnepanelen door huiseigenaren gaat het om het laagspanningsnet. Hiervan kan dus niet voorspeld worden waar precies de problemen zich zullen voordoen. Maar gelukkig is de oplossing ook weer niet zo heel ingewikkeld. Waarschijnlijk zal de vraag vooral zijn of we genoeg technici hebben voor dit werk. Hopelijk gaat Vlaardingen haast maken met de verdere ontwikkeling als MBO-stad waarbij de aandacht vooral uitgaat naar voeding, zorg en, jawel, techniek.

Dit verhaal geldt niet voor grote energieproducenten. Voor de windturbines van het VEC wordt de spanning eerst verhoogd en dan wordt de stroom ingevoegd op het middenspanningsnet. De kaarten die je op internet kunt vinden over capaciteitsbeperkingen op het elektriciteitsnet betreffen meestal het midden- en hoogspanningsnet. De consument met een handvol zonnepanelen op zijn woning heeft daar niet direct mee te maken.

Als we de energietransitie een warm hart toedragen kunnen we zelf, als consumenten met eigen zonnepanelen, ook iets doen om te helpen. Juist als de zon fel schijnt en de zonnepanelen staan te snorren, meteen die stroom zelf gebruiken. Een paar wasjes draaien, de boiler opwarmen, of wie de gelukkige bezitter is van een elektrische auto, die opladen. Nog een stap verder gaat het om een thuisbatterij te installeren om zoveel mogelijk van de eigen stroomproductie op te slaan voor later gebruik. Zeker als over een paar jaar de salderingsregeling afgebouwd gaat worden zal dat een steeds aantrekkelijker propositie worden.

Marianne Rots